Çay lifi ve atıkları ekonomiye kazandırılıyor

Kalkandere Serbest Bölgesi içinde 7 bin 500’ü kapalı 18 bin dönüm alanda Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) iştiraki Çaysan ortaklığı ile kurulan çay ekstrakt işleme tesisi üretime başladı.

Tesis, çay lif ve atıklarından günlük çay ekstraktı (çay özü) üretiminin yanında ürün geliştirme çalışmalarını da laboratuvar ortamında sürdürüyor.

Herhangi bir katkı maddesi kullanılmadan sıvı olarak üretilen çay özü, yoğun dem verme özelliğine sahip olduğu için daha çok poşet çaylarda tercih edilmekte.

Uygun zaman ve ısı değerlerinin muhafaza edilmesi ile çay ekstraktı üretimi, hemen hemen 18 saatlik çalışma neticesinde tamamlanıyor.

“Türkiye’de ilk milli yerli ekstrakt tesisimiz olacak”

ÇAYKUR Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim, çay ekstratı fabrikasının yapımına bir yıl önce başlandığını dile getirdi. Çay liflerinin geçmiş senelerda çürütülerek ayrıştırılmadan gübreye dönüştürüldüğünü anlatan Alim, fabrika aracılığıyla bunun ekonomiye kazandırıldığını dile getirdi.

Alim, yıllık 10 bin ton çay lif ve atıklarından bir araya gelen malzemelerden ekstrakt üretileceğini anlatarak, şu bilgileri verdi:

“Türkiye’de ilk milli yerli ekstrakt tesisimiz olacak. Bunu yurt dışına da ihraç edeceğiz. Kilosu hemen hemen 7 avro civarında satılıyor. Bizim milli içeceğimiz soğuk çayın ana maddesi ekstrakttır. Böylelikle daha fazla rekabet etme gücümüz olacak. Yıllardır boşa giden atıkların da milli ekonomiye güzel bir katkısı olacak. Yurt dışı ihracatı bulunacağı için döviz girdisi sağlanacak.”

Yılda bin ton ekstrakt üretimi yapılacak

Fabrikanın tam kapasite üretim çalışmalarının sürdüğini anlatan Alim, “Yılda bin ton ekstrakt üretimi yapılacak. Buradan çıkan atıklar da yeniden değerlendirilecek. Organik gübre şekline dönüştürülüp üreticilere dağıtılarak tekrar değerlendirilecek” dedi.

Alim, Türkiye’de yabancı 3 ekstrakt tesisi olduğunu anlatarak, şunları dile getirdi:

“Yurt dışından gelen üniteler çayın olduğu gibi diğer meyvelerin de ekstraktını yapıyor. Bizim ekstrakt piyasasına girmemiz ile fiyat aralıklarını düşürdüler. Yine hemen hemen 6-7 avroya satılıyor ama bizim ekstraktımızda çayda olduğu gibi doğallık var. Diğerlerinde yurt dışındaki çay atıklarından yapıldığı için pestisit yahut kimyasal kalıntılar olabiliyor. Gelecekte doğal ekstraktımızı tablet haline getirmeyi düşünüyoruz. Yurt dışında çok iyi bir pazar bulacağımıza inanıyorum.”

“Ekstrakt yükseltme hususunda destek ve hizmet vereceğiz”

Çayda araştırma ve geliştirme çalışmalarını yaparken bütüncül düşündüklerini anlatan Alim, şunları dile getirdi:

“Çalışma yaparken ÇAYKUR yahut özel sektör diye ayırmıyoruz. ÇAYKUR’un da özel sektörün de buna ihtiyacı var. Düşük ekstraktlı çaylarımızı ekstrakt püskürterek istediğimiz değerlere taşıma şansımız çok yüksek. Hatta olanağımız olacak. Bu işi yapan firmalar var. Bundan sonra ekstrakt yükseltme işlemleri burada yapılacak. Sadece ÇAYKUR’a değil tüm çay sektörüne ekstrakt yükseltme hususunda destek ve hizmet vereceğiz. Soğuk çay Didi’nin de hammaddesini burada üretmiş bulunacağız.”