Kritik tesisler için fiber optik tabanlı güvenlik sistemi

Türk mühendisler aracılığıyla hayata geçirilen Fiber Optik Tabanlı Akustik Algılayıcı Sistem (FOTAS) ile veri aktarımı sağlayan fiber optik kablolar kritik tesislerin çevre güvenliğinde kullanılabiliyor.

Geliştirilen yerli sistem kapsamı içinde yer altına gömülen fiber optik kablolar, akustik sensörlere dönüştürülüyor. Bu sensörler hat üzerindeki herhangi bir noktada yaşanan mekanik hareketlerin akustik olarak algılanmasını sağlıyor.

Sistem derin öğrenmeli yapay zekası aracılığıyla yaşanan hareketleri tırmanma, koşma, kazma vurma gibi sınıflandırılmış 150 bin etiket içinden ayırt edebiliyor. Böylelikle tehdidin yerini, 10 metrelik konum doğruluğuyla tespit etme olanağı veriyor.

Çamlıca Televizyon ve Radyo Kulesi ile Bilişim Vadisi’ne kuruldu

CCTV (Kapalı Devre Televizyon) kameralarıyla entegre olan sistem, alarm durumunda alakalı bölgedeki kameraya bi hayli hızlıca bağlanabiliyor.

Dağıtılmış fiber optik sensörler, havaalanları, demir yolları, enerji tesisleri, petrol rafinerileri, gömülü petrol ve gaz boru hattı sistemleri gibi bir çok alanda güvenlik odaklı kullanılabiliyor.

Çamlıca Televizyon ve Radyo Kulesi ile Bilişim Vadisi’ne kurulan güvenlik sistemi, olduğu hattın güzergahı boyunca bir araya gelen izinsiz geçiş girişimleri ve yetkisiz kazı gibi her türlü üçüncü taraf müdahalesini tespit ediyor.

Kazı yapıldığında tespit ederek alarm veriyor

SAMM Teknoloji Genel Müdürü Mustafa Akşit, FOTAS Projesi’ne 2017’de TÜBİTAK BİLGEM ile başladıklarını ve ürün halinde getirdikleri sistemin 2020’de piyasaya çıktığını dile getirdi.

Geliştirdikleri ürünün bir akustik algılama sistemi olduğunu vurgulayan Akşit, fiber optik kabloların, geçtiği yerin etrafındaki fiziksel hareketlerin oluşturduğu akustik etkiyi algılayarak alarm verdiğini anlattı.

Akşit, bu sistemin genelde endüstriyel ve nükleer tesisler ile havalimanlarında kullanıldığını anlatarak, “Buraların çevresine fiber optik kablo döşeniyor. Birisi çite tırmandığında, kazı yapıldığında yahut araç geçtiğinde sistem bunu tespit ederek alarm veriyor” dedi.

İlk uygulama Çamlıca Kulesi’nde

Sistemin çok değişik kullanım alanları olduğunu anlatan Akşit, “Türkiye, Avrupa ile Asya içinde bir geçiş noktasında ve çok fazla boru hattımız var. Bu boru hatlarında çok değişik etkenler olabilir. Bir terör saldırısı olabilir yahut bilmeden bir kazı yapılabilir. Bunların hepsinin zamanında haber verilmesi gerekiyor” dedi.

Akşit, ilk uygulamalarını Çamlıca Kulesi’nin etrafındaki çitlere yaptıklarını anlatarak, “Kulenin çok iyi muhafaza edilmesi gerekiyor. Bunu da kamera sistemiyle entegre ettik. Böylelikle kamera sinyalin geldiği yöne hareket ettirilebiliyor. Şu anda Bilişim Vadisi’nde kurulum çalışmamız sürdürmekte. Orada daha büyük bir alanda kurulmuş durumda. Yakın gelecekte demir yolları ve İGDAŞ gibi kritik yerlerde kurulumlar yapacağız” dedi.

Yangın algılama sistemi de geliyor

Şu anda 10 ve 50 kilometreye kadar algılama yapabilen iki farklı model geliştirdikleri bilgisini veren Akşit, ürünün %100 yerli olduğunu, bütün komponentlerinin burada tasarlanıp üretildiğini anlattı.

Akşit, ürünün büyük bir ihracat potansiyeli olduğunu vurgulayarak, “Yangın algılama ve akustik etkiyle birlikte dünya çapındaki pazar büyüklüğü 2,8 milyar dolar düzeysinde. Biz bu sene yangın algılama sistemini de yapacağız” dedi.

Sinyal etiketleme için bir ekip kurarak sahadan veri topladıklarına anlatan Akşit, şu ana kadar yürüme, kazı çalışması, araç geçişi gibi sahadan 150 bin veriyi toplayarak etiketlediklerini dile getirdi.