Çavuşoğlu’ndan Yunan Bakan’a sert tepki
12 min readÇavuşoğlu, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Sergi Salonu’nda ortak basın toplantısı düzenledi.
Mevkidaşı Dendias’ı, Ankara’da ağırlamaktan tatminiyet duyduğunu dile getiren Çavuşoğlu, ziyaretin dün planlandığını fakat dünkü NATO toplantıları sebebiyle bugün yapıldığını aktardı.
Bakan Çavuşoğlu, özellikle Türkiye-Yunanistan içinde diyalog kanallarının tekrar canlandırılmasını çok olumlu bulduklarının altını çizerek, söz konusu ziyaretin anlamının büyük olduğunu açıkladı.
“(Yunanistan’la) Sorunların, iki komşu ve müttefik içinde yapıcı diyalog yoluyla çözülebileceğine inanıyoruz.” diyen Çavuşoğlu, sorunlara 3. taraflar üzerinden çözüm aramanın doğru bir yaklaşım olmadığını vurguladı.
Çavuşoğlu, “Oldu bitti ve provokatif söylemlerden de uzak durulmalıdır. Bugün bunları enine boyuna değerlendirme olanağımız oldu.” diye konuştu.
Görüşmelerde, hem Türkiye hem de Yunanistan’daki azınlıklar konusunun da ele alındığını söyleyen Çavuşoğlu, “(Türkiye-Yunanistan) Her iki ülke içindeki azınlıkların huzur ve refah içinde olması bizlerin de yararınadır ve olumlu yansımaları olacaktır.” dedi.
“Türkiye kendi haklarını ve Kıbrıs Türk halklarının haklarını korumaya muktedir”
Çavuşoğlu, Türkiye’nin, Doğu Akdeniz’de kendi tespit ettiği ve Birleşmiş Milletler’e (BM) kaydettirdiği kıta sahanlığı içinde faaliyetlerini sürdürdüğünün altını çizerek, yine Türkiye’nin şimdiye kadar Türkiye’yi dışlayan ve Kıbrıs Türk halkının haklarını yok sayan adımlara karşı ne yapabileceğini gösterdiğini vurguladı.
Türkiye’nin hakça paylaşım ve ülkeler arası hukuk konularını kelimelerine eklediğini ifade eden Çavuşoğlu, “(Doğu Akdeniz’de) Türkiye kendi haklarını ve Kıbrıs Türk halklarının haklarını korumaya muktedirdir.” değerlendirmesinde bulundu.
Yunan Bakan’a sert tepki: Türkiye’yi suçlarsanız cevabını veririz
Bakan Çavuşoğlu, Türkiye’ye yönelik ithamlarda bulunan Yunan meslektaşına sert tepki gösterdi. Çavuşoğlu, konuşmasında Yunanistan’ı itham edici söylem içinde bulunmadığının altını çizerek, şu ifadeleri kullandı:
“Ama bu ilk görüşmenin biz daha pozitif bir atmosferde devam etmesini arzu ediyorduk fakat Nikos Dendias gerçekleştirdiği konuşmada ne yazık ki ülkeme yönelik son derece kabul edilemez ithamlarda bulundu. Öncelikle Türkiye’nin Yunanistan’ın egemenlik haklarını ihlal ettiğini dile getirdi. Bunu kabul etmemiz olabilecek değil. Türkiye Cumhuriyeti kendi haklarını, özellikle Doğu Akdeniz’de ve Kıbrıs Türk haklarını korumaya muktedirdir ve attığımız adımlar da haklarımızı korumaya yöneliktir. Bizim bu konularda görüş ayrılığımız var ve bundan sonra bu konuları kendi aramızda görüşme hususunda mutabık kaldığımız halde buraya gelip Türkiye’yi suçlarsanız, ben de bunların cevabını vermek durumunda kalırım.”
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: Ben konuşmamda Yunanistan’ı itham edici bir söylem içinde bulunmadım. Lakin Nikos Dendias gerçekleştirdiği konuşmada ülkeme yönelik kabul edilemez ithamlarda bulundu. İthamları kabul etmemiz olabilecek değil.https://t.co/awSh4KdRGE pic.twitter.com/HMcvBDsOvi
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) April 15, 2021
“Türk’üm diyorsa Türk’tür ve bunu da böyle kabul etmek zorundasınız”
“Ayrıca, Türkiye’de biz, Rum Ortodoks azınlığı Rum Ortodoks olarak kabul ediyoruz ama siz ‘Ben Türk’üm’ diyen Türklere ‘Yok sen Türk değilsin, yalnızca Müslümansın’ demeniz de ne insanidir ne de ülkeler arası hukuka uygundur. İnsani olarak yaklaşımlarınız farklı olabilir ama bu hususta üç tane Avrupa İnsan Hakları kararı var ve siz Türk azınlığın, Türk ismini kullanmasına müsaade etmiyorsunuz. Sonuçta bunlar yalnızca Müslümandır, peki bunlar Rum Müslümanı mı? Bunlar kendisi ben Türk’üm diyorsa Türk’tür ve bunu da böyle kabul etmek zorundasınız.”
“Basının önünde ülkenize mesaj vermek için Türkiye’yi suçlamaya kalkıyorsunuz”
Çavuşoğlu, Türkiye’nin göç konusunu hiçbir zaman AB ve Yunanistan’a karşı kullanmadığının altını çizerek, Türkiye’nin bu hususta insani davrandığını ve 18 Mart mutabakatını harfiyen uyguladığı dile getirdi.
Bakan Çavuşoğlu, kelimelerini şöyle sürdürdü:
“Ama AB bunları uygulamadı. Biz içeride bunları konuştuk. Sizin 4 yılda 80 bin insanı geriye ittiğinizi ve bazı, hatta Türkiye üzerinden gitmeyenleri de nasıl denize attığınızı da anlattık ama biz bunları basının önünde konuşmadık ama buraya çıkıyorsunuz, basının önünde tabii ülkenize mesaj vermek için Türkiye’yi suçlamaya kalkıyorsunuz. Benim bunları kabul etmem olabilecek değil. Biz yalnızca dostane biçimde basın toplantısı dahil tüm toplantıları içten biçimde burada konuştuk ve olumlu mesajlar verdik. Yine tüm bunlara rağmen, Türkiye olarak biz, üçüncü taraflar yerine iki ülke olarak tüm bu meseleleri konuşmaya ve bundan sonra ülkeler arası hukuk sistemi çerçevesinde içten bir diyalog çerçevesinde görüş ayrılıklarımızı azaltmaya ve iş birliğimizi güçlendirmeye hazırız ama böyle basının önünde benim ülkemi ve milletimi ağır biçimde itham ederseniz, bunun da cevabını vermek durumundayız.”
“AB’nin ve diğer ülkelerin size herhangi bir fayda sağlayamayacağını da görmüş oldunuz”
Türkiye’nin Doğu Akdeniz hususunda hakça paylaşımdan yana olduğunun altını çizen Çavuşoğlu, “Tabii siz kendinize göre yorumlayabilirsiniz ama Lozan Anlaşması ve diğer anlaşmalarda da mesela silahsızlandırılmış adaların statüsü de bunları da ihmal ediyorsunuz.” dedi.
Çavuşoğlu, poblemlerin iki ülke içinde olduğuna tasvir ederek şunları kaydetti:
“Bu gerginliği, tartışmayı siz sürdürmek istiyorsanız, sürdürebilirsiniz. Biz de bunu sürdürürüz. Burada AB’yi yok saydığımızdan değil yahut ülkeler arası sistemi yok saydığımızdan değil. Ben burada şunu söylemeye çalıştım: Burada ikili biçimde bu konuları çizebiliriz ama yaşanan zamanda medet umduğunuz AB’nin ve diğer ülkelerin, hangi amaçla bunu yaptıklarını da bilinmekte, size herhangi bir fayda sağlayamayacağını da görmüş oldunuz, göstermiş olduk. Bu anlamda biz ikili düzeyde birlikte bunu görüşmeye devam edecek miyiz? Böyle kavga etmeye devam mı edeceğiz? Bir karar vermeniz lazım. Biz Türkiye olarak pozisyonumuzu dile getirdiğimiz halde, sizin pozisyonunuza göre politika belirleriz ama bizim arzumuz, iki komşu ülke olarak tüm bu meseleleri diyalogları açık tutarak görüşmek ve devam etmek. Tabii tüm bu meseleleri bu görüşmelerle çözemeyeceğimiz de aşikar. Görüş ayrılıklarımız keskin ama buna karşın bu diyaloğun da devam etmesi mühim.”
“Sorunlarımızı yine iki komşu olarak biz çözeriz, başkaları fakat silah satar”
Bakan Çavuşoğlu, yalnızca karşılıklı anlayış ve yaklaşım olursa bu meselelerin çözülebileceğine, tek taraflı dayatmayla olmayacağına vurgu yaparak, “Çözersek yine iki komşu olarak biz çözeriz. Başkalarının bir faydası olmaz, başkaları fakat silah satar, başka amaçlar güder ama biz meselelerimizi çözebiliriz.” dedi.
Dendias: Türkiye ile pozitif gündem oluşturmak istiyoruz
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ve uzun seneler önce tanışıp dost olduğu Çavuşoğlu’na davet için teşekkür eden Dendias, “Bu akşam beni iftar yemeğine davet ederek onurlandırdığınız için de teşekkür etmek istiyorum.” dedi.
Dendias, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in de tüm İslam aleminin ramazanını tebrik ettiğini altını çizerek, “Miçotakis hükümeti din özgürlüğüne özel bir önem atfetmekte ki, bu durum ülkemizin anayasasında yer alıyor.” diye konuştu.
Miçotakis’in Atina’da bir cami açılması taahhüdünde olduğunu hatırlatan Dendias, “Bu taahhüt geçen kasım ayında pratiğe dönüştü.” dedi.
Dendias, bugünkü görüşmelerin açık ve içten bir ortamda gerçekleştiğini altını çizerek, şöyle sürdü:
“Son derece verimli bir görüşmeydi ve içtenyetle şunu ifade etmek isterim ki, yakınlaşma olan bütün konularla ve uzlaşamadığımız bütün konuları masaya yatırma fırsatı bulduk görüşmelerimiz çerçevesinde. İki ülke içinde iletişim kanallarının açık tutulması gerekli. Öncelikli hedefimiz, ülkeler arası hukuk temelinde barış içinde var olmayı tesis etmemiz gerekiyor.”
Dendias, iki ülkenin, hemen hemen 70 yıl önce üye oldukları NATO ve Birleşmiş Milletler (BM) şartının temel kaideleri ile Avrupa Birliğinin (AB) ilkeleri çerçevesinde birlikte yaşamayı sürdürmesi gerektiğini dile getirdi.
Türkiye’nin de defaatle AB’ye kullanıcı hesabı stratejik hedef olarak kelimelerine eklediğini söyleyen Dendias, “Bu çerçevede Türkiye ve Yunanistan içinde istişari görüşmelerin başlamasını, yine iki ülke dışişleri bakanları içindeki siyasi görüşmelerin başlamasını tatminiyetle karşılıyorum. Aynı biçimde, yapılacak güven artırıcı önlemlerle alakalı görüşmeleri de tatminiyetle karşılıyorum.” diye konuştu.
Dendias, bugünkü temaslarında bir çok ikili konuya değindiklerini vurgulayarak, Çavuşoğlu’yla iki ülke içindeki iş birliğini çeşitli alanlarda geliştirmek hususunda mutabık kaldıklarını dile getirdi.
İki ülke içinde ekonomi alanında bazı somut iş birliği önerilerinin incelenmesi yönünden, Yunanistan Ekonomiden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Kostas Frangoyannis’in de bugünkü temaslarda yer almasının önemine işaret eden Dendias, şunları kaydetti:
“Bu çerçevede geçmiş senelerda var olan ekonomik iş birliğimizin daha da ileriye götürülmesini ümit ediyoruz. İnanıyoruz ki, Türkiye’yle birlikte bir pozitif gündem oluşturabiliriz ekonomi alanında ve ilişkilerimizi bu biçimde ilerletebiliriz. Aramızdaki ekonomik iş birliğini geliştirerek Türk-Yunan ilişkilerindeki mevcut havayı iyi yönde değiştirebiliriz. Son 20 aydır devam eden bu olumsuz havayı ortadan kaldırabiliriz diye düşünüyoruz. Ve yine pandeminin sonunda iki ülke halkları içindeki iletişimi de yeniden tesis edebiliriz.”
Yunan Bakan’dan Türkiye’ye itham
“Sanki Doğu Akdeniz’de hiçbir şey olmuyormuş gibi davranamam.” diyen Dendias, “Türkiye’nin hem Doğu Akdeniz’de hem de Ege’de ülkeler arası deniz hukukuna aykırı davrandığını” iddia etti.
Türkiye’nin Yunanistan’a ait topraklar üzerinde 400’den fazla uçuş gerçekleştirerek toprak bütünlüğünü ihlal ettiğini öne süren Dendias, “Ben deniz bölümünden bahsetmiyorum. Yunanistan kara parçasından bahsediyorum.” dedi.
Azınlıklar konusuna da değinen Dendias, Yunanistan’daki Türk azınlıktan Lozan Anlaşması’nda “Müslüman azınlık” şeklinde bahsedildiğini altını çizerek, “Bildiğin kadarıyla Lozan Anlaşmasına Türkiye de imza koydu. Bu Türkiye’nin hoşuna gidebilir yahut gitmeyebilir. Lozan Anlaşması bugün yürürlükte ve yürürlükte olmaya sürdürmekte.” ifadelerini kullandı.
UNCLOS’un AB müktesebatının bir parçası olduğunu kaydeden Dendias, “Sadece ülkeler değil bizzat AB aracılığıyla onaylandı. Eğer Türkiye AB’nin üyesi olmak istiyorsa o zaman UNCLOS’u da kabul edecek.” diye konuştu.
Adaların silahlandırılması
Yunanistan’ın pozitif bir gündemle ilerlemek istediğini vurgulayan Dendias, “Lakin bu, bizim dış politikamızın geçerli görüşlerinin ve tezlerin değişeceği manasına gelmiyor.” ifadesine yer verdi.
Dendias, “Üzerinde anlaşamadığımız konularda ısrar edersek o zaman herhangi bir yere varmamız çok da olabilecek olmaz.” derken, bazı Yunan adalarının silahlandırılmasıyla alakalı şunları dile getirdi:
“Adaların silahsızlandırılmasından bahsettin. Neden bu askerler adalarda bulunmakta? Çünkü burada bir tehdit söz konusu. Bugün adaların karşı aracılığıyla herhangi bir tehdit olmadığını söyleyebilecek birileri var mı? Eğer yoksa o zaman sorun yok. 6 ve 12 mil konusu da eğer yanlış hatırlamıyorsam 1930’lu senelerda başladı ve bu konuya Türkiye 50 senedir itiraz ediyor. Sizinle hemfikirim. Çözüm bulmak durumundayız. Pozitif bir gündem oluşturmak zorundayız. Lakin içtenyetle şunu söylemek istiyorum bunu yalnızca karşı tarafın, yani bizim tarafımızın ve AB’nin işleyiş şeklini anladığınız zaman pozitif bir gündem oluşturmamız olabilecek olacak. Aksi takdirde bunu başarmamız çok olabilecek olmayacaktır.”
