Yeni Bir Araştırma, Grönland’daki Buzul Erimesinin Temel Nedenlerini Ortaya Koydu
3 min readGrönland’ın yüzeyini kaplayan buzulların erimesi, seyyaremizdeki deniz seviyelerinin yükselmesindeki en ehemmiyetli faktör. Genel olarak küresel ısınmanın ehemmiyetli bir neticeyi olarak değerlendirilen ve gelecekte seyyaremiz için büyük tehlike teşkil eden bu vaziyetin kaynağını kavrayabilmek için pek çok araştırma hakikatleştiriliyor.
Kaliforniya Üniversitesi Irvine Kampüsü’nden bilim insanlarının reelleştirdiği yeni bir araştırma ise bu suale büyük oranda cevap verdi. Araştırma, sera tesirinin buzulların erimesindeki tesirinin hipotez edildiği kadar yüksek olmadığını, erimeye sebebiyet veren gerçek vaziyetin ise katabatik rüzgarlar olduğunu ortaya koydu.
Büyük erimelerin sadece yüzde 2’si sera tesiri kaynaklı:
Grönland Buz Katmanının erimeye en duyarlı bölgelerindeki hava istasyonlarından elde edilen on senelik ölçümlerin kullanıldığı araştırmaya göre, 2007’den bu yana yaşanan büyük kütlesel erime vakaları, toplam erimenin sadece yüzde 2’sini oluşturuyor. Seri tesiri nedeniyle yaşanan bu erimelerin dışında, buzullardaki erimenin ana kaynağı olarak ise katabatik rüzgarlar karşımıza çıkıyor. Kaliforniya Üniversitesi Irvine Kampüsü’nden UCI profesör Charlie Zender mevzuya ait olarak “Yaygın varsayım, bulutların sera tesiriyle şiddetlenen süratli erime hadiselerinin Grönland’daki buz kütlesi kaybının ehemmiyetli bir kısmının sebebi olduğudur. Ancak, 2007’den bu yana toplam yüzey erimesinin sadece yüzde ikisinin bu cins fazla vakalardan kaynaklandığını gördük” laflarıyla vaziyeti özetliyor.
Yamaçlardan alt doğru süzülen havanın yarattığı alt güzergahlı bir rüzgar olan katabatik rüzgarların, erimenin takribî yüzde 59’una sebebiyet verdiği belirtiliyor.
Erimenin yüzde 28’i katabatik rüzgarlar olarak öğrenilen yerel hava akımlarıyla çakışan sarih gökyüzü yarıyıllarında buz yüzeyine erişen güneş ışınımından kaynaklanırken yüzde 31’lik bir kısmı ise bu rüzgarların oluşturduğu türbülansın neden olduğu duyarlı ısı başkalaşımı nedeniyle yaşanıyor.
Analistlere göre, katabatik rüzgarların kutup buzunun kesintisiz düşüşüne katkısı bu araştırma ile beraber daha iyi anlaşıldı. Grönland’da güneş ışığı kardan ve buzdan yansıyor ve havayı yukarıya güzergahlı olarak ısıtıyor. Katabatik rüzgarlar ise atmosferi bir mikser gibi karıştırarak sıcak havayı tekerrür yüzeye götürüyor. Bu da erimenin süratlenmesine neden oluyor.
Kaynak: www.webtekno.com
URL: https://www.webtekno.com/gronland-buzul-erime-nedenleri-tespit-edildi-h109624.html