Cemil Çiçek Özal’ı anlattı
3 min readTürk siyasi tarihine ismini duyuran isimlerden 8.Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın vefatının üzerinden 28 yıl geçti. Özal, 12 Eylül darbe yönetiminin ardından sivil siyasete geçişin kilit ismi oldu. Türkiye onun zamanında bir dönüşüm geçirdi.
Turgut Özal, 12 Eylül darbe rejiminin ardından seçimle işbaşına gelen ilk başbakan. 27 Mayıs darbesinden hemen hemen 30 yıl sonra Cumhurbaşkanlığına seçilen ilk sivil oldu.
Türkiye’yi serbest piyasa ekonomisine geçirdi, bir çok yenilik onun zamanında yaşamımıza girdi.
“Özal demokrat bir insandı”
Eski Meclis Başkanı Cemil Çiçek, Anavatan Partisi’nin kuruluşundan bu yana uzun seneler Özal’ın en yakınındaki isimlerden biriydi. Çiçek’e göre Özal, siyasete girerken Türkiye’nin bir daha 1980 öncesindeki günlere dönmemesinin hesabını yapmıştı.
“Bu bölünmüşlükten Türkiye nasıl kurtulur, nasıl Türkiye yeniden kalkınma çabalarına yoğunluk verir, siyaset daha pragmatik olarak nasıl yapılabilir, bunun analizini iyi yapmıştı. Onun için partiyi kurarken ‘Ben 4 tabanı birleştirdim’ derdi.”
Cemil Çiçek, Özal’ın en mühim özelliklerinden biri olarak “demokrat” bir insan olmasını gösteriyor. Türkiye’nin darbe rejiminden çıktığı bir zamanda Özal’ın bu özelliğine de ihtiyaç vardı.
“Sivil bir insandı. Sivil, üniforma meselesi değildir, zihniyet meselesidir. Çok üniforması olan insanlar var ki sivildir, çok sivil. Elbisesi, kravatı olmasına rağmen sivil olmayan bir zihniyete sahiptir.”
“Ekonominin ayak bağını çözdü”
1983’teki seçimde ANAP tek başına iktidara geldi, Turgut Özal başbakan oldu. Türk ekonomisi için büyük bir dönüşüm süreci başladı. Cemil Çiçek, o dönemi şöyle anlatıyor:
“Ekonominin ayak bağını çözdü, bizim insanımız da kabiliyetlidir, mal satmayı öğrendi, teşebbüs etmeyi öğrendi. Türkiye’nin bugün sahip olduğu bir çok başarının ilk adımlarını, ikinci adımlarını, kurumlarını, kaidelerinın konulduğunu dönemdir. Dışa açılma bu sürededir.”
Yeni formüller hayata geçirdi
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, ilk otoyol Özal zamanında yapıldı. Türkiye, bu dev yatırımlara kaynak bulmakta zorlanıyordu. Özal, yeni formüller hayata geçirdi.
“Mesela kamu ortaklığı fonu diye bir fon kurdu. Bugün Atatürk Barajı bitti de bu bölgeye ve ülkeye elektrik dahil sulama dahil imkan veriliyorsa bu kalkınma modelleriyle bulunmaya çalışıldı.”
Turgut Özal, 6 yıllık başbakanlık yaptıktan sonra 1989’da Cumhurbaşkanlığına seçildi. Özal,1993’te 5 ülkeyi kapsayan 12 günlük Türk Cumhuriyetleri seyahatine çıktı. Döndükten yalnızca birkaç gün sonra, 17 Nisan 1993’te Çankaya Köşkü’ndeki spor salonunun önünde fenalaştı, tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Cenazesine yüz binlerce kişi katıldı.
Özal’ın, toplam 10 yıl süren Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı zamanından geriye silinmez izler kaldı.
Haber: Süleyman Yaşar
Kamera: Ümit Gültekin
Kurgu: Orkun Başer
