Çocuğunuz Uygunsuz Davranışlar Sergiliyor ve Sözünüzü Dinlemiyor mu? Sebebi ‘2 Yaş Sendromu’ Olabilir: İşte Detaylar
8 min readİngilizce’de ‘terrible twos’ olarak öğrenilen, Türkçe’de ‘iki yaş belirtiyi’ biçiminde ifade edilen bir kavram var. Taze anne babaların çoğu zaman “sanki benim çocuğum gitti yerine başka biri geldi” diye şikayetlendiği bu yarıyıl, bebekler genelde iki yaşına geldiklerinde ebeveynlerin gözlemlediği farklılıkları belirtmek için kullanılıyor. Bu yarıyılın İngilizce’de ‘terrible’ perişan Türkçe’de de ‘belirti’ olarak adlandırılmasının nedeni, çocuğun tavırlarında ve ruh halinde ani farklılıklar olması ve bu farklılıklarla başa çıkmanın hayli güç olması.
Çocuğunuz iki yaş belirtiyi yarıyılına geldiyse bir dakika evvel yakanıza asla vazgeçmemecesine yapışıp bir dakika sonra sizden köşe bucak kaçar hale gelebilir. Her ne kadar başa çıkması güç bir yarıyıl olsa da çocuğun gelişiminin basmakalıp bir parçası olduğunu unutmamak ve çok paniğe kapılmadan bu yarıyılı atlatmaya odaklanmakta fayda var.
Bebeklerde iki yaş belirtiyi nedir?
İki yaşına gelen çocuklar ciddi zekâsal, sosyal, duygusal ve motor başkalaşımlara uğruyor. Ayrıca bu yaşa gelen çocuklar, konuşma eylemini yerine getirmekten daha çok kavradıkları bir yarıyıla giriyorlar. Bu da haliyle anne babanın ya da çevredeki öteki erişkinlerin çocuğun duygu ve tutumlarının nedenini kavramasını güçleştiriyor.
İki yaşındaki çocuklar, anne babaya bağlılık ve hürlük isteği arasında çok fazla bocalar. Bir şeyleri kendi başlarına yapma istekleri yüksektir ama bir yandan da bazı kaidelere uymaları gerektiğini keşfetmeye başlarlar. Bu her insanın yaşamının natürel bir aşaması olan yarıyılın zorluğu uygunsuz tutumlara, hiddete, hakimiyetten çıkmış duygulara ve hiddet nöbetlerine yol açabilir. İşte iki yaş belirtisini bu kadar korkutucu kılan şeyler esasta bunlar.
Tam bebekler iki yaş belirtiyi yaşar mı?
Kimi bebek on sekiz aylıkken bazısıysa üç yaş ortamında bu yarıyıla girse de bebeklerin çoğu iki yaş belirtiyi bulguları gösterir. Öteki pek çok mevzuda olduğu gibi bu mevzuda da insanlar birbiriyle değişiklik gösteriyor. Dolayısıyla bazı bebekler iki yaş belirtisini hafif atlatırken kimileri daha fazla bulgu göstererek daha yoğun yaşar. İki yaş belirtisini hafif geçiren bebeklerin ortak özelliği, genelde akranlarına göre daha gelişmiş dil hünerlerine sahip olmaları. Öyle oldukları için kendilerini daha iyi ifade edip irtibatsızlık meselesini bir nebze eksiltiyorlar. Böylece iki yaş belirtiyi daha hafif geçiyor.
İki yaş belirtisinde ne gibi gidişatlar gözlemlenebilir?
İki yaş belirtisinde bebeğin ve anne babanın birbirlerine karşı sabrını yavaş yavaş yitirdiğini gözlemlemek olası oluyor. Bu surattan sakin kalmaya özen göstermek gerekli. Bebeğinizin duygularının yükseldiğini fark ettiğinizde dikkatini başka yere manipülasyona çalışın. Şayet bebeğin dikkatini dağıtamazsanız görmezden gelin.
Kamuya sarih bir yerdeyseniz hiç kavgadan ve münazara etmeden bebeğinizi bir kenara çekin ve yaptığınız her neyse ona devam etmeden evvel bebeğinizin sakinleşmesini bekleyin. Ayrıca sizleri çok zorlayacak vaziyetlerden kesinlikle kaçının. Mesela bebeğinizin uyku saatinde birlikte alışverişe çıkmak gibi. İki yaş belirtiyi yarıyılında pozitif dönüt vermek de çok ehemmiyetli. Bebeğinizin yaptığı istenen tavırları kesinlikle zaman zaman methettiğinizi gösterin.
Bebeğinizin iki yaş belirtisine girdiği nasıl anlaşılır?
İnsanoğlu robot olmadığı için iki yaş belirtiyi illa ki iki yaşına bastığı gün başlayacak diye bir şey yok. İki yaş belirtiyi tamamen tavırlarla kendini gösteren bir yarıyıl. Bu tutumlardan en yaygınları şu biçimde:
Hiddet nöbetleri Karşı gelmeler Ruh hali farklılıkları
Hiddet nöbetleri kollanır:
İki yaş belirtisindeki bebeğin hiddet nöbetleri hafiften çıldırmaya kadar farklılık gösterebilir. Hiddet nöbeti sırasında ağlamanın yanı gizeme bebekler vurma, tekmeleme, ısırma, bir şeyleri fırlatma gibi tavırlar da gösterebilir. Hiddet nöbeti yaşanırken asla bitmeyecekmiş gibi görünse de 2003 senesinde yapılan bir araştırma, 18-60 ay arası bebeklerin yüzde 75’inin yaşadığı hiddet nöbetlerinin beş dakika ya da daha az sürdüğünü gösteriyor. Ayrıca iki yaş belirtiyi cinsiyet ayırt etmiyor. Erkek ve kız bebeklerde gözlemlenen hiddet nöbeti oranı aynı.
Karşı gelmeye eğilimli olurlar:
Bebeğiniz her gün yeni marifetler ve yetkinlikler kazanır. E edindiği marifetleri sınamak istemesi de haliyle çok natürel. Bu vaziyet bebeğinizin evvelden mesele etmediği şeylere karşı çıkmaya başlamasına yol açabilir. Mesela karşıdan karşıya geçerken elini yakalamak, giyinmesine dayanakçı olmak ya da parkta kaydırağa çıkarken destek etmek gibi.
Bebeğiniz bağımsızlık kazandıkça bir şeyleri kendi başına yapmakta ısrarcı olacak. O şeyi kendi başına yapabilecek kapasitede olmasa dahi… Ayrıca bayağıda kendi başına gayet hoş yapabildiği şeylerde sizden destek beklemeye başlayabilir. Bu da iki yaş belirtiyi yaşanan ailelerin göz önünde bulundurması gereken noktalardan biri.
Çalkantılı ruh halleri eşlik eder
İki yaş belirtiyi yaşanırken bir an gayet sevecen ve mutlu olan bir bebek iki dakika sonra çığlıklar atıp ağlama krizlerine girebilir. Bunun nedeni, kendiliğindene yapma yetisi olmayan şeyleri yapmak isteyip yapamadığı için sinirlenmeleri. Bebeğinizin uğradığı farklılıkları kabul ederek ve ona sevgi göstererek bu zorlu süreci özgüvenli biçimde atlatmasını sağlayabilirsiniz.
“Bebeğim iki yaş belirtiyi yaşıyor. Ne yapmalıyım?”
Yukarıyada da belirttiğimiz gibi kimi bebekler bu safhayı hafif geçirirken bazıları daha yoğun yaşar. Şayet bebeğiniz yoğun yaşayanlardansa, bazı muhakkak başlı uygulamalar bu safhayı daha hafif atlatmanızı sağlayabilir. Mesela ebeveyn ya da bebekle ilgilenen birey, bebeğin basmakalıp uyku zamanını ya da yemek saatini geçirmemesine dikkat ederek muhtemel hiddet nöbetlerini yasaklayabilir. Ayrıca iki yaş belirtisini daha az zararla atlatma mevzusunda Amerikan Pediatri Derneği’nin bazı nasihatleri var:
Bebeğinizin uyku ve yemek saati sabit olsun. Onayladığınız tavırları methederken istenmeyen tavırları göz arkasını edin. Bebeğinize netlikle tokat atmayın ya da bağırmayın. Unutmayın bebeğinize en büyük rol model sizsiniz! Yapabildiğiniz noktalarda bebeğinizin dikkatini başka doğrultuya çekin ya da dağıtın. Bebeğiniz mızmızlanmaya başladığında enteresan ya da cümbüşlü bir şeylere dikkatini çekin. Kaideleriniz kolay olsun ve bebeğinize kısa açıklamalar yapın. Mesela karşıdan karşıya geçerken elini yakalamanız gerektiğini zira otomobillerin ona hasar vermesini istemediğinizi açıklayın. İki şey arasında seçme ihtimali sunarak bebeğinize bir ölçü hakimiyet verin. Mesela “Bugün mavi montunu mu giymek istersin yoksa sarıyı mı?” gibi. Bebeğinizin konuttaki civarını tehlikesiz hale getirin. Şayet değmesini istemediğiniz bir eşya vs. varsa göremeyeceği bir yere kaldırın. İşleri koyvermeyin. Hudutlarınızı çizin ve meblağlı olun. Mesela bebeğinizle beraber markete gittiniz ve bebeğiniz çikolata almanız için ortalığı deviriyor. Susması için istediği şeyi alıp eline vermeyin. O zaman pes etmiş oluyorsunuz ve ne yazık ki bu Türk ailelerinde çok fazla gözlemlenen bir vaziyet. O anda istediği şeyi yapmaktansa çocuğu bulunduğu etraftan çıkarıp sakinleşene kadar beklemek en iyisi. Dolu market otomobilini marketin ortasında vazgeçip çıkan ilk anne/baba siz olmayacaksınız neticede. Sakin kalın. Bebeğiniz strese girmenize neden olabilir. Ona kadar sayıp derin soluk alıp verme gibi tekniklerle sakinliğinizi gözetin.
İki yaş belirtiyi ne kadar sürüyor?
İki yaş belirtiyi bazen üç yaşa da sarkabiliyor. Ancak çocuk dört yaşına geldiğinde artık kendini ifade etmek için yeterli dil ve motor gelişimine sahip olduğundan bu yarıyıl bitiyor. Araştırmalar, iki yaşındaki bebeklerin yüzde 20’sinin günde bir hiddet nöbetine kapıldığını ancak dört yaşındakilerin yalnızca yüzde 10’unda böyle bir vaziyet gözlemlendiğine işaret ediyor.
Kaynaklar: healthline, Mayo Clinic
Kaynak: www.webtekno.com
URL: https://www.webtekno.com/2-yas-sendromu-h109643.html