Fitch’ten uyarı: Dijital paradaki büyük risk
3 min readBeynelmilel kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, merkezi dijital para mevzusunda uyardı.
Fitch dünya piyasalarında isminden laf ettiren dijital paralardan kaynaklanan tehlikeler idarenemezse bunun finansal sistemi bozuntuya uğratabileceğini açıkladı. Fitch’e göre, dijital ödeme sistemlerinin hakimiyet altına alınmaması gidişatında piyasada bir oligopoli yaratabilir. Peki oligopoli nedir? Dijital para ile alakalı tehlikeler nelerdir? İşte mevzu hakkındaki detaylar….
Fitch Ratings, merkezi dijital paraların ilerleyen süreçte finansal sistemin bozuntuya uğrayacağını açıkladı. Fitch ayrıca CBDC yaygın kullanımının tehlikeler ile fırsatlar arasında bir tercihi gerekli kılacağını ve tehlikelerle baş edilememesi gidişatında dijital ödeme sistemleri piyasada ödeme hizmeti sağlayıcıları arasında bir oligopoli yaratabileceğini de vurguladı.
Bazı büyüyen ülke merkez bankaları için CBDC kullanımının bankacılık sistemi büyümemiş ülkeleri finansal sisteme kaznadırabileceğini belirten Fitch, böylece maliyetin eksileceğini, süratin çoğalacağını ve ödeme güvenliğinin sağlanacağını belirtti.
Fitch’e göre, merkeziyetsiz dijital paraların yaygın kullanımının bu hizmet sağlayıcılarının ödemeler üzerindeki bilgi hakimiyetini eksiltebileceğini vurgulayan müessese, merkez bankalarının ödeme bilgileri üzerindeki izleme maharetinin çoğalabileceğinin altını çizdi.
Fitch böylesine bir hakimiyetin özel bilgi saklılığıyla alakalı evhamları artıracağını ve CBDC’lerin kullanımını eksiltebileceğini de ifade etti. CBDC’nin programlanabilmesinin sosyal eforunu da birliktesi getirdiğini belirten Fitch, böyle özelliklerin kullanımı çoğaldıkça kullanım arzının azalacağını dikkat topluyor.
Şayet merkezi dijital para ünitelerinden kaynaklanan tehlikelere karşı gereken koruma sağlanamazsa bunun finansal sisteme hasar verebileceğini dile getirdi.
OLİGOPOL PİYASA NE DEMEKTİR?
Oligopol piyasa birbirine çok benzeyen yada değişikleştirilmiş ürünler satan az rakamda satıcı olan piyasadır. Başka bir deyişle, oligopol piyasada birkaç büyük oyuncu pazara hükmederek ve ürün maliyetini hakimiyet eder.
Piyasalar oyuncu ve rakebet vaziyetine göre 4 ana grubuna bölerler. Bunlar rekabetin yüksek ve reelinde ideal olduğu vaziyetten hiç olmadığı gidişata doğru şu biçimde sıralanırlar:
*Bütün Rekabet Piyasası
*Monopolcü Rekabet Piyasası
*Oligopol Piyasa
*Monopol Piyasa Tekel
Oligopol piyasada müşteriler çoktur fakat satıcılar azdır. Oligopol piyasada yer alan firmalar çok eş ürünler ya da hizmetler satar ve piyasayı hakimiyet ederler. Şirketlerden birinin maliyet farklılığına gitmesi öbürünü de tesirler dolayısı ile enflasyonist baskı oluşturmaları basittir. Basitlikle kartel oluşturabilirler. Bu piyasaya yeni bir oyuncunun girmesi oldukça güçtür.
OLİGOPOL PİYASANIN ÖZELLİKLERİ
*Az rakamda ve de genellikle büyük satıcı, çok rakamda akdikeni vardır.
*Piyasaya giriş önünde maniler vardır.
*Piyasada rekabet vardır ancak düşüktür.
*Üretilen mülkler homojen ya da değişikleştirilmiş olabilir.
*Piyasada şirketlerin birbirlerine bağımlılığı çok yüksektir.
*Piyasada noksan bilgi mevzubahisidir.
Kaynak: www.patronlardunyasi.com
URL: https://www.patronlardunyasi.com/haber/Fitch-ten-uyari- Dijital-paradaki-buyuk-risk/250506