Pandemi gölgesinde 1 Mayıs İşçi Bayramı
5 min readLafçı Gazetesi’nden Batuhan Serim’in haberine göre Türkiye’de ve dünyada milyonlarca çalışan, ikinci defa 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nü pandemi şartlarında kutlayacak. Emekçiler, bu sene 1 Mayıs’ı “Umut Yan Yana” sloganıyla karşılıyor. Salgınla çoğalan işsizliği, ağırlaşan çalışma şartlarını, dar kazançlının hayata çabasını DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu ile konuştuk.
“1 Mayıs, Her şeyden evvel emektir, umuttur. İstemin, kararlılığın ismidir. Türkiye’de 1 Mayısların tarihi aynı zamanda Türkiye’de demokrasi çabasının ve emekçi sınıfının çabasının tarihidir” diyen Çerkezoğlu, şu tespitleri yaptı:
İŞSİZLİK ÜRKÜTÜCÜ EBATTA
Emekçiler olarak, ekonomik krizin devirici tesirlerini işsizlik, fiyatların baskılanması, kazanç dağılımı haksızlığı gibi şekillerde yaşarken üzerine bir de pandemi ilave edildi ve çok ciddi şekilde meseleler ağırlaştı. Tarihin en büyük iş ve istihdam kaybı yaşandı, yaşanıyor.
İşsizlik, özellikle genç ve bayan işsizliği ürkütücü ebatlarda. ‘Ne olursa olsun çarklar dönecek’ kavrayışıyla hareket eden iktidar, emekçileri virüsle burun buruna çalışmak zorunda vazgeçti. Covid-19 bir emekçi sınıfı hastalığı haline geldi.
GÜNDE 50 TL’YE UYUM
Salgında işten çıkarma yasağı getirildi. Ancak ödünler konulduğu için ‘Kod-29′ diye öğrenilen işten çıkarma şekli çok yaygınlaştı. Bu büyük mağduriyetler yarattı. Fiyatsız izin dayatması sebebiyle takribî 1.5 milyondan fazla emekçi dostumuz ve ailesi günde, geçen yıl 39 liraydı, şimdi 50 lirayla yaşamaya mahkum edildi.
Bu bir senelik süreçten en fazla bayanlar etkilendi. Konut içindeki iş yükleri arkasıydı, bayana müteveccih şiddet arkasıydı, daha fazla bayan işsiz kaldı. Oysa bu böyle olmak zorunda değildi. Herkesin işini ve kazanç teminatını garantiye alacak siyasetler yaşama geçirilseydi pandeminin ekonomik ve cemiyetsel tahribatını bu kadar derin yaşamazdık. Ama ne yazık ki bütün tersi bir tablo var.
ALANLARDA 1 MAYIS
Türkiye’de ilk kitlesel 1 Mayıs kutlaması DİSK’in liderliğinde 1976’da asıllaştı. Kutlamaların en ehemmiyetli adresi İstanbul Taksim Alanı’ydı. DİSK’in Kurucu Genel Başkanı Kemal Türkler’in 1 Mayıs 1976’da, Taksim Alanı’nı “1 Mayıs Alanı” duyuru ettiğini söyleyen Çerkezoğlu, “Ardından 1 Mayıs 1977’de Taksim Alanı’nda yaşadığımız kırım… 1978’de yeniden kitlesel 1 Mayıs, ondan sonra sıkıyönetim, darbe yarıyılı, yasaklar başlar” dedi.
EN BÜYÜK 1 MAYIS
Çerkezoğlu, “1 Mayıs, 1990 ve 91’den sonra yine, Taksim Alanı’nda olmasa da fotoğrafı mitinglerle kutlanmaya başlandı” açıklamasında bulundu ve şöyle devam etti:
“2000’li senelerden itibaren de özellikle 2004’ten sonra, biz 1 Mayıs’ın yine Taksim’de kutlanması için çaba verdik. 2010, 2011 ve 2012’de, üç sene üst üste Türkiye’nin her tarafında ve Taksim Alanı’nda yüz binlerin katıldığı, yalnızca Türkiye’nin değil, dünyanın en büyük 1 Mayıslarını yaptık.”
GELECEK SENE ÇAĞRISI
İktidarın, 2013 senesinden itibaren muhtelif bahanelerle Taksim Alanı’nı 1 Mayıslara kapattığını dile getiren Çerkezoğlu, “O günden bugüne kadar da bu gayreti sürdürüyoruz. Son iki senedir de ne yazık ki pandemi şartlarında 1 Mayıs’ı karşılıyoruz. Ümit ediyorum ki önümüzdeki sene pandeminin bittiği ve yaşadığımız tam bu güçlüklerin bir nebze olsun eksildiği bir süreçte Taksim Alanı’nda ve Türkiye’nin her tarafında yüz binlerin katıldığı, en büyük, en heyecanlı 1 Mayıs’ımızı yaparız” dedi.
Emekçiler, iktidardan neler arz ediyor?
Türk-İş, emekçilerin yalnızca salgın sürecindeki değil, genel arzlarını şöyle belirtiyor:
İmalle sağlanan ulusal kazanç çoğalışı adil dağıtılmalıdır.
Sosyal devlet yine ve daha eforlu bir biçimde hayata geçirilmelidir.
Emekçilerin iş ve hayat koşullarını iyileştirecek ekonomik ve sosyal siyasetler öncelikle uygulanmalıdır.
Fiyatlı çalışanların aidat yükü düşürülmelidir.
Toplu iş sözleşmeleri mülakatlarındaki arzlar karşılanmalıdır.
İnsana yakışır istihdam koşulları sağlanmalıdır.
Taşeron çalıştırma sona erdirilmeli, geçici olarak çalışan emekçiler kamuda kadroya alınmalıdır.
Kısa Çalışma Tahsisatı uygulaması, salgın süresince kuvvetlendirilerek sürdürülmelidir.
Fiyatsız izne çıkarılan işçilere yeterli kazanç dayanağı sağlanmalıdır.
Uzaktan çalışma uygulamasına müteveccih tertip etmeler, uzaktan çalışanların ekonomik, sosyal ve sendikal haklarını koruyarak yapılmalı.
Uzaktan çalışma kapsamında çalışan bayan işçilerin konut içi iş yükleri arkasıydı. Bu sualin üstesinden gelinmesi için tertip etmeler yapılması lüzumludur.
Fabrikalarda, ofislerde, her türlü kalabalık civarda, fiziki temasın yoğun olduğu yerlerde çalışan işçiler aşı programındaki öncelikli kapsama alınmalıdır.
Kaynak: www.sacitaslan.com
URL: https://www.sacitaslan.com/pandemi-golgesinde-1-mayis-isci-bayrami-haberi-532046