Uluslararası Finans Enstitüsü Dolar/TL için tahminini 7,50’den 9,50’ye yükseltti
5 min readDolar/TL için adaletli değer hipotezini 7,50’den 9,50’ye yükselten Beynelmilel Finans Enstitüsü IIF, iki temel mazeretini cari sarihteki çoğalış ve yabancı sıcak para çıkışı olarak sıraladı. IIF, “Rezerv tampon olabilirdi ama düşük seviyede” dedi.
Beynelmilel Finans Enstitüsü IIF, dolar/TL’de ‘adaletli değer’ hipotezini 7,50’den 9,50’ye yükseltmesinin bahanelerini açıkladı.
IIF, uzun zaman 5,50 seviyesinde yakaladığı dolar/TL için adaletli değer hipotezini, 6 Nisan 2020’de 6,30’a, 29 Haziran 2020’de 7,50’ye, 2 Mayıs 2021’de 9,50’ye yükseltmişti.
Bu sayı, bir kurun muhakkak bir vadede bu seviyeye yükseleceği hipotezini değil, Türkiye’nin mevcut ekonomik gidişatında cari sarihini kapatmak için zorunlu görülen kur seviyesine işaret ediyor.
İKİ TEMEL NEDEN VAR
IIF, 9,50 kararının artta iki temel bahane olduğuna işaret etti.
Bunlardan birincisi, cari sarihin, daha evvel beklenenden daha yüksek seviyelerde izlemesi. Müessese, 2021 seneyi için cari sarih hipotezini, ulusal kazancın yüzde 3’ü seviyesinden yüzde 4’e çıkardı.
2020 senesinde cari sarih, 36,7 milyar dolar olmuştu. Şubat 2021’de 12 aylık cari sarih, faizlerdeki çoğalışa ve kredilerdeki yavaşlamaya karşın ekonomik etkinliğin görece güçlü izlemesi ve emtia maliyetlerindeki çoğalışla beraber 37,8 milyar dolara yükselmişti.
IIF’in işaret ettiği ikinci temel bahane, Türkiye’ye yabancı anapara girişlerinin beklenenden çok yasla cılız olması ve hatta mart ortasından itibaren ciddi çıkışlar olması. Dolar/TL için hipotezini 7,50’den 9,50’ye yükseltti
Bu iki temel mazeretle IIF, ihracat çoğalışı ve cari sarih görünümünde düzelme için dolar/TL’de denge seviyesinin daha yüksek olması gerektiğini korunuyor.
Soldaki rezerv grafiğinde IIF, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nin swap hariç yakalandığında brüt döviz rezervinin ekside olduğuna işaret etti. Sağdaki grafik ise adaletli değer varsayımın son üç senedeki metamorfozunu gösteriyor.
SON İKİ AYDA 9,9 MİLYAR DOLARLIK YABANCI ÇIKIŞI VAR
Nitekim, Merkez Bankası Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bilgileri, yabancıların mart ve nisan ayında toplamda takribî 9,9 milyar dolarlık net çıkışa imza attıklarını gösteriyor.
Bu çıkışın 2 milyar doları bono ve pay tahvili piyasası, 7,9 milyar doları ise swap kanalına reelleşti. Böylece senenin ilk dört ayında menkul kıymet ve swap kanalından toplam yabancı çıkışı, 6,9 milyar dolar oldu.
Türkiye bir yandan cari sarih verirken, bu sarihi yabancı sıcak para girişleriyle finanse edememiş oldu. Bu gidişat da rezervler üzerinde baskının devam etmesini birliktesi getirdi.
TL EN CILIZ PARA ÜNİTELERİNDEN
IIF, asıl efektif döviz kuru bilgilerinden yola çıkarak TL’nin büyüyen ülke para üniteleri arasında en cılızlar arasında yer aldığını yazdı.
2013 sonundan bu yana TL’nin asıl olarak yüzde 36 değer kaybettiğini, bu alanda Brezilya realinin ardından en çok değer kaybeden para ünitesinin TL olduğunu andırdıran IIF, Brezilya realinin olması gereken değerinin yüzde 20 altında olduğunu ancak TL için bu vaziyetin mevzubahisi olmadığını belirtti.
Turizm kazancının salgın sebebiyle temennilerin altında kaldığını ve bu vaziyetin cari sarih açısından negatif olduğunu vurgulayan IIF, yıl başında pozitif olan yabancı girişlerinin ise sonra terse döndüğünü anımsattı.
IIF sağdaki grafikte, son 7 senede TL’nin en çok değer kaybeden ikinci büyüyen ülke para üniteyi olduğunu gösterdi. Soldaki grafik, asıl efektif açıdan Brezilya, Güney Afrika ve Türkiye’de para ünitesindeki 20 senelik seyri ortaya koyuyor.
‘REZERVLER TAMPON OLABİLİRDİ AMA…’
Dış ticaretin sarih verdiğin, turizm kazançlarının düştüğünü, cari sarihi finanse edecek yabancı anaparanın da giriş yerine çıkış yaptığını belirten IIF, “Resmi döviz rezervleri bir tampon olabilirdi ancak onlar da düşük seviyede” dedi.
2020’de rezervlerde ciddi bir düşüş olduğuna dikkat toplayan IIF, paylaştığı grafikte Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının swap ile bankalardan ödünç aldığı dövizler çıkarıldığında yalnızca net değil brüt döviz rezervinin de ekside olduğuna işaret etti.
Nisan sonu haysiyetiyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının swap hariç net rezervi ise eksi 48,7 milyar dolar seivyesinde bulunuyor.
Bu gidişatta seçeneğin, cari sarihin kapanması için TL’nin değer kaybetmesine izin verilmesi olduğunu belirten IIF, ”Bizce bu, en muhtemel yol” dedi.
Adaletli değerin 7,50’den 9,50’ye çekilmesinin negatif bir sinyal olarak değil yalnızca ödemeler balansının yine dengelenmesi için gereksinim olarak görülmesi gerektiğini belirten IIF, “Adaletli değer hipotezinin en iyi gidişatta dahi bilimsel bir netlik taşımadığını söylememize gerek yok” denildi.
Emre Deveci/Lafçı
Kaynak: www.patronlardunyasi.com
URL: https://www.patronlardunyasi.com/haber/Uluslararasi-Finans-Enstitusu-Dolar-TL-icin-tahminini-7-50-den-9-50-ye-yukseltti/250132